کنترل فاز چیست؟

کنترل فاز چیست؟ همان طور که می دانید در برق صنعتی از وسایل‌ها و تجهیزاتی برای حفاظت مصرف کننده در مدار و تابلو برق استفاده می‌شود و کنترل فاز هم یکی از این تجهیزات حفاظتی است که به صورت الکترونیکی عمل حفاظت الکترو موتور را به عهده می‌گیرد. به بیان ساده‌تر کنترل فاز حفاظت کننده‌ی موتور در برابر اختلالات ولتاژ است و کنترل بار حفاظت کننده در برابر اختلالات جریان است.

وظیفه کنترل فاز در مدار چیست؟

کنترل فاز ها در مدارات دارای وظایف مختلفی هستند. از مهم ترین وظیفه ی کنترل فازها می توان به حفاظت موتور در برابر اختلالات شبکه مانند تغییر توالی فاز، کاهش ولتاژ، قطع فاز، عدم تقارن ولتاژ اشاره کرد. عدم تشخیص هریک از اختلالات شبکه توسط کنترل فاز باعث ایجاد عیب در موتور و تجهیزات می شود.

علائم و نشانگر های روی کنترل فاز چیست؟

به طور کلی همه ی کنترل فاز ها دارای ترمینال های R-S-T یا L1-L2-L3 جهت اتصال برق سه فاز به شبکه می باشند اما بعضی از کنترل فازها هستند که دارای ترمینال نول جهت اتصال سیم نول هستند. برای اتصال مدار فرمان به کنترل فاز در خروجی آن ترمینال های فرمان که به رله خروجی متصل هستند تعبیه گردیده است. برای مشخص نمودن میزان حساسیت کنترل فاز در زمان مقایسه تقارن فازها از یک ولوم متغیر به نام Sen استفاده می شود. از ولوم On Delay  در کنترل فاز جهت تنظیم زمان انتظار در مواقعی که خطایی رخ می دهد و یا مدار برای اولین بار روشن می شود استفاده می شود.

با وصل برق ورودی نشانگر سبزرنگ AC روشن می شود. نشانگر قرمزرنگ P در صورت جابه جا شدن دو فاز از سه فاز روشن شده و فرمان قطع رله را صادر می کند. اگر ولتاژ از حد مجاز بگذرد پس از 3 ثانیه مدار قطع می شود و نشانگر قرمزرنگ F روشن خواهد شد. در صورتی که هیچ یک از اختلالات شبکه وجود نداشته باشد نشانگر زردرنگ REL روشن و رله خروجی وصل می شود.

نحوه قرار گیری کنترل فاز در مدار

همان طور که در شکل مشاهده می کنید سه فاز R-S-T در ورودی کنترل فاز قرار می گیرد. یکی از فاز ها به عنوان فاز فرمان که در این جا فاز T می باشد به عنوان فاز فرمان به پایه مشترک رله که پایه شماره 15 می باشد وصل می شود. از کنتاکت باز رله خروجی که همان ترمینال شماره 18 می باشد سیمی به عنوان سیم فرمان به پایه ی A1 کنتاکتور وصل می شود. پایه ی A2 کنتاکتور نیز به نول وصل می شود. با وصل رله خروجی بوبین کنتاکتور مغناطیس شده و مدار قدرت توسط کنتاکتور وصل می شود.